Πρόσφατα βρέθηκα σε μια συζήτηση με ένα φίλο νέο αγρότη. Εκεί μου περιέγραψε την απόφαση του να ασχοληθεί με τη γεωργία από το 2009.

Τι μου είπε λοιπόν:

«Άκουγα καθημερινά στην τηλεόραση και διάβαζα στον τύπο πως δημιουργούνται συνεχώς γεωργικές επιχειρήσεις από νέους ανθρώπους, με πτυχία, που ξαφνικά έμειναν άνεργοι. Κάποιοι από αυτούς ασχολήθηκαν με τα κηπευτικά, άλλοι με τα αρωματικά φυτά, άλλοι με τα ζώα. Όλοι τους παρουσιάζονταν ως ευτυχισμένοι επιχειρηματίες που ζουν κοντά στη φύση.

Όλα αυτά λοιπόν μου ακούστηκαν, ως μια ευκαιρία να προχωρήσω και να ξεφύγω από την ανεργία.

Σε όλες τις εκπομπές που παρακολούθησα δε ρώτησε κανείς δημοσιογράφος τους νέους αγρότες:

1. Μπορείς να ανταποκριθείς στα υψηλά ενοίκια γης;
2. Πόσες είναι οι εισφορές που καλείσαι να πληρώσεις στον ΟΓΑ;
3. Τα μηχανήματα πόσο σου κόστισαν;
4. Ποιο ήταν το συνολικό ύψος επένδυσης που έκανες;
5. Πόσο πληρώνεις τους εργάτες σου;
6. Βρίσκεις εργάτες;

Αν ο εκάστοτε δημοσιογράφος είχε κάνει τις παραπάνω απλές ερωτήσεις τότε σίγουρα δε θα προχωρούσα.

Ένας επιχειρηματίας κάποια στιγμή με συμβούλεψε, να μην αφήσω ποτέ την επιχείρηση μου να βουλιάξει, γιατί κανείς δε θέλει να είναι πάνω σε ένα καράβι που βουλιάζει… Εκείνη τη στιγμή συμφώνησα και πίστεψα πως μοναδικός υπεύθυνος για την επιχείρηση είναι ο επιχειρηματίας και πως αν αυτή δε πάει καλά φταίει μόνο αυτός. Δυστυχώς όμως η γεωργική επιχείρηση δεν είναι ίδια με καμιά άλλη επιχείρηση. Μόνο και μόνο ο παράγοντας καιρός, αλλάζει τα πάντα… Ο καλός καιρός μπορεί να σε ανεβάσει, ο κακός καιρός μπορεί και να σε καταστρέψει. Επίσης, η γεωργική – κτηνοτροφική επιχείρηση είναι μια δουλειά χωρίς ωράριο… πρέπει να είσαι πάντα σε εγρήγορση μήπως και κάτι πάει στραβά. Ασχολείσαι με ζωντανούς οργανισμούς… και αυτό κάνει τη διαφορά. 

Η αλήθεια βέβαια είναι ότι επειδή στο παρελθόν δούλευα ως υπάλληλος σε μια επιχείρηση, πριν πάρω την απόφαση να ασχοληθώ με τη γεωργία συμβουλεύτηκα άλλους φίλους αγρότες. Δεν γνώριζα όμως κατά κύριο επάγγελμα γεωργούς και αυτοί που ρωτούσα ήταν ετεροεπαγγελματίες. Ο ετεροεπαγγελματίας γεωργός όμως έχει τη δουλεία του, την «καβάντζα» του, και αν κάτι πάει στραβά στην εκμετάλλευση, τότε τα η ζημιά θα καλυφθεί από την άλλη δουλειά του…. Αντίθετα με τον κύριο επάγγελμα γεωργό τα δεδομένα αλλάζουν…

Σήμερα, αν κάποιος με ρωτούσε για την προοπτική του να ασχοληθεί με την γεωργία θα τον απέτρεπα. Είναι κάτι πολύ δύσκολο και πρέπει να είσαι αποφασισμένος να γίνεις γεωργός και πολύ περισσότερο κτηνοτρόφος!»

Αυτά μου μετέφερε ο φίλος και τα προσυπογράφω. Η γεωργία και πολύ περισσότερο η κτηνοτροφία, μόνο εύκολη υπόθεση δεν είναι για να ασχοληθεί κάποιος εκ του μηδενός.

*το συγκεκριμένο άρθρο γράφτηκε από τον κύριο Περουλάκη και δημοσιεύθηκε το 2015. Θεωρούμε πως παραμένει επίκαιρο. 

Καλή συνέχεια καλοκαιριού και καλές διακοπές σε όσους δεν πήγατε ακόμα.

Περουλάκης Ιωάννης
Γεωπόνος Αγροτικής Οικονομίας, MBA
Σύμβουλος Επιχειρήσεων Τροφίμων και Γεωργίας

Διακοπές, οι ρυθμοί πέφτουν για όλους. Έτσι βρέθηκε λίγος χρόνος για ένα μικρό άρθρο σχετικά με σχέδια βελτίωσης που ίσως όμως βοηθήσει κάποιους το χειμώνα που έρχεται.

Το θέμα μας λοιπόν είναι τα Σχέδια Βελτίωσης, το κατεξοχήν επενδυτικό πρόγραμμα που αφορά τους αγρότες. Έχει ανακοινωθεί πως το φθινόπωρο θα έχουμε μια νέα προκήρυξη του εν λόγω προγράμματος. Βέβαια όσοι ασχολούμαστε με το χώρο, πιστεύουμε πως κάτι τέτοιο θα συμβεί προς τα τέλη του έτους. Οι λόγοι είναι πολλοί και δε θα τους αναλύσουμε στο σημερινό άρθρο.

 Ας δούμε μερικά σημεία που αφορούν τα επόμενα Σχέδια Βελτίωσης:

Α. Ο προϋπολογισμός θα είναι σημαντικά μικρότερος σε σχέση με την τελευταία προκήρυξη. Αυτό σημαίνει πως ή θα μειωθεί το μέγιστο όριο ως προς τον προϋπολογισμό, ώστε να ενταχθούν όσο περισσότεροι αιτηθέντες γίνεται, η θα μείνει ως είχε και η βάση ένταξης θα «εκτοξευτεί». Από την άλλη μπορεί να μας εκπλήξει ευχάριστα το ΥΠΑΑΤ και να βγάλει μια προκήρυξη με πολύ περισσότερα χρήματα και τελικά να έχουμε επανάληψη της προκήρυξης του 2018.

Β. Οι νέοι αγρότες της τελευταίας προκήρυξης θα έχουν σημαντικά περισσότερες πιθανότητες ένταξης σε σχέση με όλους τους υπόλοιπους γεωργούς και κτηνοτρόφους. Αν ωστόσο ο συνολικός προϋπολογισμός της προκήρυξης είναι σημαντικά μειωμένος, θα υπάρξει έντονος ανταγωνισμός και μεταξύ των νέων αγροτών.

Γ. Ακούμε και διαβάζουμε συχνά στα Social Media πως «Τα σχέδια βελτίωσης είναι μόνο για αυτούς που τα έχουν». Δεν είναι απόλυτα λανθασμένη η συγκεκριμένη πρόταση, το θέμα ωστόσο είναι πόσα έχουν. Για παράδειγμα αν κάποιος μπορεί να καλύψει προϋπολογισμό σχεδίου 30.000€ και προσδοκά να υλοποιήσει ένα σχέδιο προϋπολογισμού 70.000€ ή και μεγαλύτερο είναι σίγουρο πως θα αποτύχει. Μετά από τόσα χρόνια ενασχόλησης μας με το γεωργικό τομέα, αυτό που συμβουλεύουμε τους πελάτες μας είναι πως «ο σχεδιασμό κάθε σχεδίου είναι διαφορετικός και πρέπει να οργανώνεται σύμφωνα με το μέχρι που φτάνει η τσέπη μας…»

Δ. Τα σχέδια βελτίωσης δεν έχουν ελάχιστο προϋπολογισμό (τουλάχιστον δεν είδαμε τέτοιο περιορισμό στην τελευταία προκήρυξη). Μπορεί κάποιος να υποβάλλει πρόταση για έργο συνολικής αξίας 5.000€ , 10.000€, 100.000€ ή και παραπάνω. Το θέμα είναι να γίνονται έργα που πραγματικά χρειάζονται οι φίλοι παραγωγοί και να μην παρασέρνονται από το τι κάνει ο γείτονας, ο συγχωριανός, ο φίλος… κάθε γεωργική εκμετάλλευση – επιχείρηση είναι ξεχωριστή περίπτωση και για αυτό το κάθε σχέδιο βελτίωσης είναι εξατομικευμένο.

Ε. Μετά την ένταξη στα σχέδια βελτίωσης γίνονται τροποποιήσεις. Ναι γίνονται αλλά 1. Αυτές κοστίζουν σε έξοδα μελετητή και 2. Δεν είναι πάντα όλες εφικτές. Καλό είναι ο σχεδιασμός να γίνεται όσο πιο κοντά στην πραγματικότητα και να μην αιτούμαστε επενδύσεις για τις οποίες δεν είμαστε σίγουροι ότι θα γίνουν.

ΣΤ. Οι πληρωμές των αιτήσεων πληρωμής γίνονται σχετικά έγκαιρα. Υπάρχουν καθυστερήσεις στις ΔΑΟΚ και στο ΥΠΑΑΤ, ωστόσο πρέπει να συνυπολογίσουμε πως και οι υπηρεσίες του υπουργείο αλλά και οι κατά τόπους ΔΑΟΚ είναι υποστελεχωμένες. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα λογικές καθυστερήσεις  μικρότερες ή και λίγο μεγαλύτερες. Οι υπάλληλοι των ΔΑΟΚ συνήθως θα μας βοηθήσουν να διεκπεραιώσουμε ένα αίτημα στα πλαίσια του εφικτού (Αν διαβάζει κανένας από το ΥΠΑΑΤ… γεωπόνους θέλουμε  ).

Ζ. Προσοχή στις συμβουλές του καφενείου… πραγματικού ή ψηφιακού (Social Media). Πολλές φορές, τις περισσότερες θα έλεγα, τα όσα γράφονται και λέγονται από διαφόρους στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης δεν ανταποκρίνονται στην πραγματικότητα. Όπως έγραψα και παραπάνω, η κάθε πρόταση για τα επενδυτικά σχέδια βελτίωσης είναι μοναδική… Εμπιστευτείτε το μελετητή σας και κανέναν άλλον. Υπάρχουν πολλοί και καλοί καταρτισμένοι συνάδελφοι γεωπόνοι – μελετητές ανά την Ελλάδα που σίγουρα μπορούν να σας βοηθήσουν.

Τα υπόλοιπα… από κοντά.

Καλή συνέχεια καλοκαιριού και καλές διακοπές σε όσους δεν πήγατε ακόμα.

Περουλάκης Ιωάννης
Γεωπόνος Αγροτικής Οικονομίας, MBA
Σύμβουλος Επιχειρήσεων Τροφίμων και Γεωργίας

Επειδή πολλοί είναι οι φίλοι που ρωτάνε για το πότε θα γίνουν οι πληρωμές για το πρόγραμμα νέων αγροτών, επαναλαμβάνω εδώ τα όσα μέχρι σήμερα είναι πιο πιθανό να συμβούν:

θεωρούμε ότι αυτοί που είναι εγκεκριμένοι ήδη στις λίστες θα πληρωθούν πολύ σύντομα, ίσως και μέχρι τα τέλη του μήνα. Αυτοί που χρωστάνε δικαιολογητικά θα πληρωθούν μαζί με τους ήδη εγκεκριμένους ή 10 με 15 μέρες αργότερα.

Ακολουθούν οι πληρωμές για όσους θα κάνουν ένσταση και θα δικαιωθούν.

Όλα τα παραπάνω ισχύουν για τις περιφέρειες που έχουν βγει οι πρώτοι οριστικοί πίνακες.

Εγώ θα προτείνεται λίγο υπομονή γιατί 1ον το δημόσιο είναι αποδεκατισμένο... Και 2ον διανύουμε περίοδο θέρους οπότε όλα λειτουργούν πιο αργά.

Υπομονή... Και οι πληρωμές θα γίνουν κανονικά για όσους έχετε εγκριθεί προς το παρόν. Το μεγάλο ζητούμενο ήταν η έγκριση... Όσον αφορά την πληρωμή 15 μέρες πριν ... 15 μέρες μετά... Νομίζω είναι διαχειρίσημο.

Σχετικά με τους επιλαχόντες: αν δε γίνουν οι πληρωμές να δούμε τι θα περισσέψει, δεν μπορούμε να γνωρίζουμε τι θα γίνει με αυτούς.

Επίσης, για το πότε θα βγουν αποτελέσματα σε περιφέρειες που δεν έχουν βγει, πως προχωράνε οι ενστάσεις και γενικότερα το σύνολο των διαδικασιών, ενημερωθείτε από τους μελετητές. Αυτοί έχουν τις τελευταίες πληροφορίες και θα σας ενημερώσουν καλύτερα από κάθε άλλον.

Υ.Γ.1 Συζητήσεις και αναλύσεις για όλα τα προγράμματα γίνονται στην κλειστή ομάδας της εταιρείας μας. Η ένταξη στην ομάδα για τους πελάτες της εταιρείας μας είναι δωρεάν. Όσοι ωστόσο θέλετε ενταχθείτε στο group και να μας παρακολουθείτε, μπορείτε να ακολουθήσετε τη διαδικασία που περιγράφει το παρακάτω link: https://bit.ly/2XE3AaU

Υ.Γ.2 Αν ενδιαφέρεστε για σπουδές στον γεωργικό και κτηνοτροφικό τομέα κάντε κλικ εδώ: https://forms.gle/XLPcnmgEALzVLfpb6 

Περουλάκης Ιωάννης
Γεωπόνος Αγροτικής Οικονομίας, MBA
Σύμβουλος Επιχειρήσεων Τροφίμων και Γεωργίας

Σύμφωνα με το ΦΕΚ 3764/29-9-2021, στο άρθρο 7, παράγραφος 1.7 αναφέρεται ότι αποκλείονται αίτησης ένταξης στο σχετικό πρόγραμμα όσοι «Είναι σπουδάστριες - σπουδαστές ή φοιτήτριες - φοιτητές από την έναρξη της φοίτησης έως τη συμπλήρωση του αριθμού των προβλεπόμενων ετών φοίτησης για  κάθε σχολή.»

Δύο λόγια για τα προγράμματα και διαδικασίες που αναφέρονται στον τίτλο…

Χθες 17/6/2022 το ΥΠΑΑΤ ανάρτησε πίνακες αποτελεσμάτων για τις πρώτες 7 περιφέρειες (Ανατολική Μακεδονία – Θράκη, Κρήτη, Θεσσαλία, Κεντρική Μακεδονία, Δυτική Μακεδονία, Δυτική Ελλάδα, Ήπειρος).